Oprichten
U hebt een eenmanszaak als u een zelfstandig beroep uitoefent of de enige eigenaar van uw bedrijf bent. Een eenmanszaak heeft geen rechtspersoonlijkheid; het is een economische activiteit van de natuurlijke persoon die de onderneming drijft. Doordat de eenmanszaak geen rechtspersoonlijkheid heeft betekent dit dat u geen oprichtingsakte hoeft laten maken en geen statuten nodig heeft. Wel moet u uw onderneming inschrijven in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel.
Als eigenaar bent u in alle opzichten verantwoordelijk voor de onderneming. U blijft bijvoorbeeld in privé aansprakelijk voor de schulden in uw bedrijf. Over de winst betaalt u inkomstenbelasting, maar u bepaalt zelf of u geld, dat u verder overhoudt, in uw zaak steekt, gaat beleggen of het privé gaat gebruiken.
Net als elke andere ondernemer wilt u met kapitaal en arbeid geld verdienen. Om uw doelen te kunnen bereiken, hebt u misschien wel personeel nodig. Een eenmanszaak kan werknemers in dienst hebben. Let er wel op dat u hiervan ook melding maakt bij de Kamer van Koophandel.
Aansprakelijkheid
Indien u een eenmanszaak heeft bent u privé met uw gehele vermogen aansprakelijk. Met andere woorden, gaat u zakelijk failliet, dan gaat u (naar alle waarschijnlijkheid) ook privé failliet.
U bent dus als ondernemer ook in privé aansprakelijk voor “alle handelingen en vermogensaangelegenheden” van het bedrijf. Er bestaat juridisch gezien in de eenmanszaak geen onderscheid tussen privé- en ondernemingsvermogen. Met andere woorden, de schuldeisers van uw bedrijf, kunnen hun vordering verhalen op uw privévermogen, waaronder ook begrepen uw eventuele vermogen in de huwelijksgemeenschap. En uw schuldeisers in uw privéleven kunnen dat doen op de bezittingen van uw onderneming.
Als u in gemeenschap van goederen gehuwd bent, dan vallen de privébezittingen van uw partner ook in de huwelijksgoederengemeenschap. Huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden kunnen uw partner gedeeltelijk behoeden voor schuldeisers van uw bedrijf die hun vordering op zijn/haar privévermogen willen verhalen. U kunt huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden altijd aangaan, ook als u al getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan. Door het maken van huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden kunt u (alsnog) een scheiding aanbrengen tussen privé- en ondernemingsvermogen.
Verder is het ook mogelijk om al bestaande huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap te wijzigen of op te heffen. U kunt voor deze oplossing kiezen als u onderling evenwichtige(r) economische verhoudingen wilt bereiken, nadat u uw onderneming bent gestaakt, of met het oog op estateplanning in verband met toekomstige erfbelasting. Het opheffen van huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden en dus overstappen op de wettelijke gemeenschap van goederen is bijvoorbeeld gewenst als er geen sprake (meer) is van ondernemersrisico. Uw partner krijgt dan de helft van het opgebouwde vermogen. Ook dat kan in de toekomst flink schelen in de hoogte van de erfbelasting. Kortom, neem contact op met ons kantoor dan leggen wij het u graag uit.
Belasting
Iedereen in Nederland betaalt inkomstenbelasting. Ook als eigenaar van een eenmanszaak bent u belastingplichtig. Startende ondernemers moeten zich aanmelden bij de Belastingdienst. Als eenmanszaak wordt u aangemerkt als IB-ondernemer. Over de winst die u behaalt met uw onderneming, bent u inkomstenbelasting verschuldigd. De winst wordt belast in box 1. Vaak krijgt u daarnaast te maken met omzetbelasting (BTW). U moet BTW betalen over de omzet in uw bedrijf. Overigens kunt u die BTW weer verrekenen met de BTW die u betaald hebt op uw inkopen.
Naast de eerder genoemde belastingverplichtingen maak je als startende ondernemer ook aanspraak op belastingvoordeel. Als ondernemer kunt u gebruikmaken van verschillende belastingfaciliteiten: startersaftrek, ondernemersaftrek, investeringsaftrek en de fiscale oudedagsvoorziening. Via de site van de Belastingdienst vindt u meer informatie hierover.
Bedrijfsopvolging
Bij een bedrijf waarin één persoon een overheersende rol speelt, zoals vaak bij een eenmanszaak, is het bij ziekte of overlijden van die persoon, maar ook als deze zich uit de zaak wil terugtrekken, van groot belang of er een opvolger aanwezig is die de zaak kan overnemen. Zo niet, dan moet het bedrijf gestaakt worden en de gebouwen en inventaris worden verkocht. Over de eventuele stakingswinst is ook inkomstenbelasting verschuldigd.
Bereidt u dus goed voor op een bedrijfsovername of een bedrijfsoverdracht. Wij noemen dat “juridisch voorsorteren”. U begint al een aantal jaren van tevoren zodanige juridische regelingen te treffen dat de overdracht of overname soepel verloopt. U voorkomt dan ook veel onduidelijkheid in het proces zelf.
Gaat u uw eenmanszaak daadwerkelijk overdragen aan een opvolger, dan is een helder overzicht van de bezittingen en schulden van uw bedrijf nodig. Wij leggen dat in de koopovereenkomst en de overdrachtsakte vast. Het gaat dan bijvoorbeeld om het overnemen van voorraden, crediteuren en huur. Onze akte heeft een sterke rechtswerking, in tegenstelling tot onderhandse afspraken. Als verplichtingen niet worden nagekomen, kunt u dit via de deurwaarder afdwingen, zonder dat u eerst naar de rechter moet. Neem contact op met ons kantoor voor meer informatie en advies.
Inbrengen in een B.V.
U kunt uw eenmanszaak ook omzetten naar een B.V. Met andere woorden, u kunt de bezittingen en schulden in uw eenmanszaak inbrengen in een B.V. Of dat zinvol of wenselijk is, hangt af van de winst die u maakt en van de risico’s die u bijvoorbeeld in uw privé-aansprakelijkheid wilt lopen. De omzetting van een eenmanszaak in een BV heeft veel fiscale gevolgen, maar ook veel gevolgen voor uw privé situatie. Het is van belang dat u zich goed laat adviseren door bijvoorbeeld uw accountant. Uiteraard kunt u ook met ons kantoor contact opnemen voor meer informatie en advies.